Kerpe Araştırma Ormanı Mühendisliği

​​​​Görev Tanımları​

  •  Araştırma ormanlarının ve bu ormanlardaki deneme ve örnek uygulama sahalarının korunmasını sağlamak,
  • Araştırma ormanlarında yürütülen araştırma ve izleme çalışmaları kapsamında denemelerin kurulması ve yapılacak gözlem, ölçme, tespit, kayıt ve kontrol işlemlerinde görev almak,
  • Araştırma ormanı amenajman planları çerçevesinde yapılacak silvikültürel faaliyetleri, ilgili orman işletme müdürlüğü ile işbirliği içinde yürütmek,
  •  Enstitü müdürü tarafından verilen diğer görevleri yapmak.​

​​​​​​​​​​​​​​​​Tanıtımı​

  • Kerpe Araştırma Ormanı; önceleri Adapazarı Orman Bölge Müdürlüğü, İzmit Orman İşletme Müdürlüğü, Kefken Orman İşletme Şefliği'nin sa hası içinde yer almaktaydı. Ancak daha sonra Kavak ve Hızlı Gelişen Yabancı Tür Orman Ağaçları Araştırma Müdürlüğü'nün teklifi ve Orman Bakanlığı'nın emirleri ile, bu saha “KERPE ARAŞTIRMA ORMANI" olarak ayrılmış ve münhasıran araştırma çalışmalarında kullanılmak üzere Araştırma Müdürlüğü'nün yönetimine bırakılmıştır. Bir başka anlatımla Araştırma Ormanı 1993 yılından itibaren müstakil bir plan ünitesi haline getirilmiştir.​


  • Saha ağaçlandırılmadan önce İzmit Orman İşletme Müdürlüğü döneminde baltalık işletme sınıfı halinde idare edilmiş, bu dönemde kesimler kontrolsüz yapılmış, bakım müdahaleleri ormanın tamamına dağıtılmamıştır.
  • Araştırma Ormanı sahasında, “Türkiye'nin gerçekleştirmek durumunda olduğu endüstriyel ağaçlandırmaların tesisi için en etkili ve ekonomik makinalı örtü temizliği, toprak hazırlama ve ağaçlandırma tekniklerinin araştırılması"na konu ve örnek olmak üzere, 1972-1976 yılları arasında yürütülen UNDP FAO TUR/71/521 nolu ÖZEL FON PROJESİ vasıtasıyla çeşitli hızlı gelişen ibreli orman ağacı türleriyle ağaçlandırmalar kurulmuştur.


  • Arazi çalışmalarına 1973 yılı ilkbaharında başlanmış, dikimlerin büyük çoğunluğu 1974, 1975 yıllarında, az bir kısmı da 1976'da yapılmıştır. Bu ağaçlandırmalarda arazi hazırlığı, budama, aralama, gübreleme gibi çok sayıda denemeler düzenlenmiştir. Dikimler 2x3 m aralık-mesafeli olarak, hektarda 1666 adet fidanla gerçekleştirilmiştir.
  • 19 bölmeye ayrılan sahada, toplam 613,6 ha verimli orman alanının 439,5 ha'ı dikim yoluyla oluşturulmuş plantasyon sahalarıdır. Ağaçlandırmalarda ağırlıklı olarak Pinus maritima, Pinus radiata, Psedotsuga menziesii gibi türler ve bunların çeşitli orijinleri kullanılmıştır.

Kerpe Araştırma Ormanı – Sahil Çamı ve Duglas Göknarı

  • Araştırma Ormanına Proje Döneminde Dikilen Başlıca Türler
TürOrijin
P. pinaster

Türkiye (Taşdelen TR 416)

İspanya (E 98)

Fransa (Korsika FC 333)

İtalya (Pisa I-100)

P. radiata

Yeni Zelanda

Avustralya (AUS 15)

İspanya

ABD (California)

Güney Afrika (ZA 329)

P. menziesii

ABD (Oregon USA 291)

ABD (Washington)

ABD (California)

P. taedaABD
P. nigraTürkiye (Dursunbey)​

    ​KERPE ARAŞTIRMA ORMANI'NIN PLANLANMASI

    • Kerpe Araştırma Ormanı'na ait ilk Amenajman Planı'nın düzenlenmesi için 1995 yılında, Kavak ve Hızlı Gelişen Orman Ağaçları Araştırma Müdürlüğü teknik personeli arasından bir heyet oluşturulmuştur. Plan yapım çalışmaları 2002 yılına kadar sürmüştür. Birçok plan verisi ile aktüel durum arasında uyumsuzluklar görülmüş, planın 5 yıl sonra revize edilmesi önerilmiştir. Sahilçamı, radiata çamı gibi meşcerelere 100 yıl idare müddeti verilmiş, gerekli bakım ve gençleştirme çalışmaları yapılmamıştır.
    • 2014 yılında yenilenen (2015–2034 yıllarını kapsayan) ekosistem tabanlı fonksiyonel Amenajman Planı'nda; 101,5 ha gençleştirme sahası, 515 ha bakım sahası olarak ayrılmıştır. İdare müddetleri çok önceden dolduğu için, iki yıl içinde gençleştirmeler tamamlanmıştır.

    ​ORMANIN BUGÜNKÜ DURUMU​

    • ​Büyüklüğü: Hava fotoğraflarından yapılan sayısal haritaya göre orman 671,2 Ha. büyüklüğündedir.
    • Sınırları: Karadeniz sahili ormanın kuzey sınırını oluşturmaktadır. Kerpe-Kandıra asfaltı ormanın doğu sınırını çizer. Plan Ünitesi üç taraftan Kefken Orman İşletme Şefliği arazisi ile çevrilidir.
    • Mülkiyeti: Plan ünitesi ormanları, mülki bakımdan Kocaeli İli Kandıra İlçesi sınırları içinde bulunmaktadır. İdari bakımdan ise, Kavak ve Hızlı Gelişen Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü'ne bağlıdır. 1990 yılında 30.600 m2'lik alan Marmara Üniversitesi Rektörlüğü'ne 49 yıllığına 'Doğa Bitkileri ve Su Ürünleri Araştırma Merkezi' kurulması için tahsis edilmiştir.
    • Coğrafi Konumu: 410 07' 40" – 410 09' 00" kuzey enlemleri ile 300 09' 30" – 300 12' 00" doğu boylamları arasında yer almaktadır. Tamamı sahil şeridi üzerinde bulunan plan ünitesinin en alçak noktası deniz kıyısı, en yüksek noktası ise güney batı uçtaki 155 m'lik tepedir.

Kerpe Araştırma Ormanı'nın Coğrafi Konumunu Gösterir Haritalar

    • Jeolojik ve Topoğrafik Yapı: Kerpe Araştırma Ormanı sahasının jeolojisi, başlıca iki tip formasyon üzerinde teşekkül etmiştir: Sedimenter ve volkanik. Genel yapı itiberiyle alçak kesimde yer alan plan ünitesi içinde hiç bir dağ mevcut değildir. Sahanın güneybatı bölümünde blok halinde yükselen tepeler mevcut. Bu tepeler drenaj sistemi ile derin bir şekilde oyulmuştur ve yamaçları çok diktir. Plan ünitesinin en önemli deresi, kuzey-batıda ormana kısmen bitişik olan Sarısu Deresi'dir. Diğer dereler Köledere ile, doğrudan Karadeniz'e akan Lokman Dere, Nazlıoğlu Deresi ve Uzundüz Deresi'dir.


    • Toprak: Toprak genellikle derindir. Tekstür ince veya çok incedir: Ortalama %30-60 kil ihtiva ederse de bu oran bazı profillerde %90'a varmaktadır. Sahanın önemli bir bölümünde toprak, kalkerli bir jeolojik yapı üzerinde gelişmiş olmasına rağmen toprağın pH'ı hafif asit ile asit arasındadır.
    • İklim: Karadeniz ve Marmara Denizi etkisi altında olup genellikle yazları sıcak ve kurak, ilkbaharda ve  sonbaharda ılık ve yağışlı, kış mutedil ve az karlıdır.


    • Tohum Meşcereleri: Plan ünitesi içinde Orman Ağaçları ve Tohumları Islah Araştırma  Enstitüsü Müdürlüğü tarafından Tohum Meşceresi olarak tespit ve tescil edilmiş bulunan 7, 11, 12 no'lu bölmelerdeki sahilçamı, 8 no'lu bölmedeki radiata çamı ve 10 no'lu bölmedeki duglas tohum meşcereleri Çm+Çr+D Tohum Meşceresi İşletme Sınıfı'nda değerlendirilmiştir. Tür çeşitliliğinin fazla olduğu alanda tohum meçcereleri dışında döl denemesi, klon parkı, tohum bahçeleri ve proje denemeleri bulunmaktadır.

Kerpe Araştırma Ormanı – Sahilçamı ve Radiata Çamı Tohum Meşceresi

    • Reçine Üretimi: Orman Genel Müdürlüğü; plastik sanayiden tıp alanına kadar farklı birçok sektörde kullanım alanı olan reçine üretiminde, yerel kaynakların kullanılması maksadıyla “Reçine Eylem Planı" hazırlanmıştır. Bu kapsamda Kerpe Araştırma Ormanı'nda Türkiye'nin önemli odun dışı orman ürünlerinden olan defne üretimi yanında, reçine üretimi de yapılmaktadır. 2015 yılında endüstriyel amaçlı kurulmuş olan sahilçamı ormanlarında asit-pasta yöntemi ile yapılan başarılı uygulamalar, devam etmektedir. 2017 yılında Kerpe Araştırma Ormanı'nda 40,1 ha alanda, 20 bin 776 ağaçta asit-pasta yöntemi ile 47 ton reçine üretimi gerçekleştirilmiştir. Üretilen ham reçine işleme tabi tutulup ürünlere ayrılarak asfalt boyası yapımında kullanılmaktadır.

Kerpe Araştırma Ormanı - Sahilçamı'ndan Reçine Üretimi

    • Bitki ve Orman Toplulukları ​: Plan ünitesinin doğal ağaç türlerini kestane (Castanea sativa Mill.), kayın (Fagus orientalis Lipsky), ıhlamur (Tilia argentea Dest.), adi gürgen (Carpinus betulus L.), meşe türleri (Quercus sp.), akçağaç (Acer sp.), üvez (Sorbus sp.), çitlenbik (Celtis sp.), defne (Laurus nobilis) teşkil eder. Ağaçcık ve çalı türleri ise fındık (Corulus sp.), çalı fundası (Erica arborea), kocayemiş (Arbutus unedo), muşmula (Mesphilus germanica), gıcır (Smilax drupacea), orman sarmaşığı (Hedera helix), böğürtlen ve ahududu (Rubus sp.), laden (Cistus sp.)'dir. Eğrelti (Blechnum sp.) ve çeşitli çayır otları alt florayı teşkil eder.

    ​ORMANIN FONKSİYONLARI​

    • 2014 yılında yenilenen Kerpe Araştırma Ormanı Amenajman Planı'na göre ormanın fonksiyonları ve işletme sınıfları aşağıda belirtilmiştir;
    • EKOLOJİK FONKSİYONLAR: Doğayı Koruma Fonksiyonu
    • SOSYOKÜLTÜREL FONKSİYONLAR: Estetik Fonksiyonu, Bilimsel Fonksiyon


    • İŞLETME SINIFLARI DAĞILIŞI 

İ
şletme Sınıfı

Ormank

Alan(ha)

Ormansız

Alan (ha)

Genel

 Topla(ha)

A-Kn+Gn Doğayı Koruma İşletme Sınıfı190,828,9219,7
B-Çm+Çr+D Tohum Meşceresi İşletme Sınıfı60,2 60,2
C-Çm+Çr Estetik Amaçlı Perdeleme ve Koruma İşletme Sınıfı9,6
 9,6
D-Çm+Çr+D Eğitim ve Araştırma Ormanı İşletme Sınıfı373,78,0381,7
TOPLAM 634,3 36,9 671,2

    • ​ALANLARIN AĞAÇ TÜRLERİ İTİBARİYLE DAĞILIŞ TABLOSU​

İşl. Sın.

  A  Ğ  A  Ç           T  Ü  R  L  E  R  İ

İbreliler 

Arası 

Kar. ( ha )

Yapraklılar

Arası

Kar. ( ha )

İbreli

Yapraklılar

Karışım ( ha )

GENEL 

TOPLAM

( ha )

Çz

(ha)

Çk

(ha)

Çh

(ha)

Çm

(ha)

Çr

(ha)

D

 (ha)

Çt

(ha)

Dy

(ha)

 
  
A      
 0,5
186,9
3,4
190,8
B   
47,75,1
5,7
   1,7
60,2
C 
0,8 4,92,8   1,1
 9,6
D7,52,02,0172,992,7
6,2
6,7 ​38,6
 45,1
373,7
TPLM7,52,82,0225,5100,611,96,70,5​38,6
188,050,2634,3
%1,20,40,335,615,91,91,10,16,1
29,67,9100,0