Servi


Akdeniz Servisi (Cupressus sempervirens L. (Cupressaceae) )


Etimolojisi:

Servilerin bilimsel adının Carl Linneaus'un 1753 yılında Species Plantarum eserinde belirttiği gibi adını mitolojideki, Apollon'un sevgilisi Kiparissos'tan aldığı tahmin edilmektedir.


Sistematikteki Yeri:

Servigiller (Cupressaceae) familyasının Cupressus cinsini oluşturan ve başta Akdeniz bölgesi olmak üzere sıcak ve ılıman bölgelerde yaygın olarak yetişen, kışın yapraklarını dökmeyen, ince uzun ve düzgün yapısıyla bilinen ağaçtır.​

Servilerin üzerinde en çok konuşulan, öyküler yazılan türü ise Akdeniz servisidir, Latince adıyla Cupressus sempervirens olan ağaç ölçüsüzlüğün ve doğruluğun sembolü olarak kabul edilmektedir.


Morfolojik ve Botanik Özellikleri:

Genel coğrafi yayılışı, Kuzey Afrika, Doğu Akdeniz, Batı Asya ve Hazar Denizi'nin güneyidir. Türkiye'de Akdeniz Bölgesi ve Batı Anadolu'da asıl Akdeniz ikliminin egemen olduğu alanlarda doğaldır. Bu alanlarda saf ya da çoğunlukla kızılçamla karışık ormanlar kurar. Tür, piramidal formunun mezarlıklarda yoğun olarak kullanılmasından dolayı “mezarlık servisi" olarak da adlandırılır.

Herdem yeşil ağaç veya çalı formunda bulunan servilerin 20 türü ve bu türlerin çeşitli taksonları vardır.

Uygun iklim koşullarının bulunduğu yerlerde rutubetli saf kum topraklardan, hafif veya ağır balçık veya kurak, kireçli topraklara kadar değişik özellikteki topraklarda yetişebilir.

Tüm serviler park, bahçe, koruyucu şerit ve canlı çit ağaçları olarak çok dekoratiftirler.

Ülkemizde doğal olarak yetişen Cupressus sempervirens L. (Adi Servi, Akdeniz Servisi)'in iki varyetesi vardır. Cupressus sempervirens var. sempervirens (Piramidal Servi), Cami avlularında, mezarlıklarda süs bitkisi olarak kullanılır. Diğer varyetesi, Cupressus sempervirens var. horizontalis (Dallı Servi)'in dünya üzerindeki ormanlarının bir bölümü Akdeniz Bölgesinde bulunmaktadır. Piramidal formdan geniş konik tepe yapısıyla ayrılır. 30 m'ye kadar boy yapabilen sütun ya da piramit görünüşünde veya geniş ve yaygın tepeli ağaç durumunda bulunur.

Kabuk genç bitkilerde kırmızımsı renkte, yaşlılarda bozumsu kahverengindedir. Uzun çatlaklı ince ve düzgün bir kabuğu vardır. Kanaatkâr bir tür olup, hiçbir ağaç türünün yetişmediği fazla kireçli topraklarda, Akdeniz iklim tipinin hüküm sürdüğü kurak ve fakir arazilerde ve kireçli topraklarda rahatça yetişebilmektedir. Üretim ormanında veya rüzgâr şeritleri içinde iyi büyüyebilmesi için derin ve rutubetlice toprak ister.

Yapıların iç ve dış bölümlerinde, gemi, köprü ve iskele ayaklarında kullanılır. Mobilya yapımında, tornalı işlerde, çamaşır ve çeyiz sandığı ve dolaplarında tercih edilir.


Kaynak​

Orman Genel Müdürlüğü web sitesinde yer alan “Haftanın Ağacı" sayfalarının hazırlanmasında;
• Editörlüğü Prof. Dr. Ünal AKKEMİK tarafından yapılan ”Türkiye’nin Doğal-Egzotik Ağaç ve Çalıları” adlı yayınında,
• Orman Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan “Orman Atlası” yayınında,
• Orman Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan “Asli Ağaç Türleri” yayınında, yer alan içerik ve görsellerden yararlanılmıştır.

Diğer ​Asli Orman Ağaçlarımız